Çiçəklər, açacaqları vaxtı necə bilirlər?

Çiçəklər, açacaqları vaxtı necə bilirlər?

Elm adamları, uzun müddət davam edən araşdırmalarının nəticəsində, bitkilərdə çiçəklənməni təmin edən zülal salınımının hansı hüceyrələr başladıldığını kəşf etdilər.
Təbiətin özünə xas zamanlamasının altında necə bir sistemin yatdığı mövzusunda bir çox araşdırma aparılır. Artıq əlimizdəki məlumat və texnologiya ilə bir çox mövzuda hər şeyi bilə bilərik kimi gəlsə də, insanlar təbiəti qavrama mövzusunda hələ qüsursuz məlumata sahib deyillər. Elm insanları, bu prosesi daha yaxşı qavraya bilmək üçün, bitkilərin çiçəkləmə dövrlərinin necə eyni anda başladığını və bunu bioloji olaraq təmin edən quruluşu araşdırırlar.

Mövzu üzərində çalışan araşdırmaçılar, çiçəklənmə prosesini başladan zülalın meydana gəldiyi yeri ortaya çıxardılar. İndiyə qədər, prosesi başladan ilk zülal istehsalının hansı hüceyrələr tərəfindən meydana gətirildiyinə dair dəqiq bir məlumat mövcud deyildi. 'Flowering Lotus T' (FT) kimi tanınan bu protein, çiçəklənmənin başlanmasına imkan verir. FT, çiçəklənmənin başlayacağı yer olan budaqların ən uc nöqtələrinə qədər damarlar köməyi ilə gedərək, o bölgələrdəki çiçəklənməni başladır.


Bunun geniş bir şəbəkə strukturu halında işləyən bir sistem olduğunu söyləyən Cornell Universiteti bitki elmləri professoru Qingguo Chen, quruluşu tam olaraq anlaya bilmək üçün bitkinin şəbəkə quruluşunun bir xəritəsinin çıxarılması lazım olduğunu əlavə etdi. Beləcə FT'nin səfərinin başladığı yer olan tuneldən, çatdığı nöqtəyə qədər bütün səfərini araşdırma şansına sahib oldular.

Çiçəkləmə prosesində mühüm rol oynayan digər bir element, yarpaqların gün qəbul etməsidir. Bitkilər bu günəş qəbuluna görə dəyişən gün uzunluqlarında hansının özlərinə uyğun olduğunu və zamanlarının gəlib gəlmədiyini anlaya bilirlər.Tədqiqatçılar, FT'nin çıxarıldığı damarları təsbit etdikdən sonra, istehsala müdaxilə edib maneə törətdiklərində isə çiçəklənmənin gecikdiyini müşahidə etdilər və bu sayədə də etdikləri işin nəticəsinin doğruluğunu sübut etmiş oldular.


Həmçinin bax: https://teach.az/585-tebieti-keshf-etmek-isteyenler-uchun-yeni-shazam-kimi-proqram-inaturalist.html



sh